Hepatit: Belirtileri, Erken Tanı Yolları ve En Güncel Tedavi Yöntemleri
Hepatit, karaciğer dokusunun iltihaplanmasıyla ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. En yaygın türleri viral kaynaklıdır: Hepatit A, B ve C. Bu hastalıklar yıllarca belirti vermeden ilerleyebilir ve siroz ya da karaciğer kanseri gibi ölümcül komplikasyonlara yol açabilir.
Hepatit Nasıl Bulaşır? (Bulaş Yolları)
Hepatit virüslerinin bulaşma yolları türüne göre değişiklik gösterir:
Hepatit A:
- Kirli su ve yiyeceklerle (fekal-oral yolla)
- Kişisel hijyen eksikliği
- Salgınlar genellikle kötü sanitasyon koşullarında görülür
Hepatit B ve C:
- Kan yoluyla (enfekte iğne, kan transfüzyonu, dövme, piercing)
- Cinsel yolla bulaşma (özellikle Hepatit B)
- Doğum sırasında anneden bebeğe geçiş (perinatal bulaş)
Hepatitin Erken Belirtileri Nelerdir?
Birçok kişi hastalığı taşıdığını uzun süre fark etmez. Ancak bazı erken belirtiler şu şekilde olabilir:
- Sebepsiz yorgunluk ve halsizlik
- İştah kaybı, bulantı
- Karın sağ üst kısmında rahatsızlık hissi
- Koyu renkli idrar, açık renkli dışkı
- Göz aklarında ve ciltte sararma (sarılık)
Bu belirtiler sizde varsa, özellikle riskli gruplardaysanız, kan testi ile tarama yaptırmanız önerilir.
Tanı Yöntemleri
- Anti-HBs, Anti-HCV gibi serolojik testler
- PCR testi ile virüs genetik materyalinin tespiti
- Karaciğer fonksiyon testleri (ALT, AST)
- Fibroscan veya biyopsi ile karaciğer hasarının derecesi belirlenebilir
Güncel ve Etkili Tedavi Yöntemleri
Hepatit A:
Genellikle kendiliğinden iyileşir. Tedavi, semptomları hafifletmeye yöneliktir. En etkili önlem aşılamadır.
Hepatit B:
- Tenofovir ve Entekavir gibi antiviral ilaçlarla uzun süreli tedavi uygulanır
- Pegile interferon bazı hastalarda tercih edilir
- Tedavinin amacı: viral baskılanma ve karaciğerin korunması
Hepatit C:
Günümüzde en etkili ve kısa süreli tedavilerden biridir:
- Doğrudan etkili antiviraller (DAA)
- Sofosbuvir + Velpatasvir
- Glecaprevir + Pibrentasvir
- 8–12 hafta gibi kısa sürede %95’in üzerinde başarı oranı
Hepatitten Korunma Yolları
- Aşılar: Hepatit A ve B’ye karşı etkili aşılar mevcuttur
- Kişisel hijyen kurallarına dikkat edin
- Cinsel ilişkilerde korunma kullanın
- Tıbbi işlemlerde steril ekipman tercih edin
- Kullanılmış enjektör veya dövme iğnesinden kaçının
- Gıda ve su temizliğine özen gösterin
Kimler Risk Altında?
- Sağlık çalışanları
- Hemodiyaliz hastaları
- Çoklu cinsel partneri olanlar
- HIV pozitif bireyler
- Kan ürünleriyle tedavi görenler
- Uyuşturucu enjeksiyonu yapanlar
- Enfekte anneden doğan bebekler
Sonuç
Hepatit erken teşhis edilip doğru şekilde tedavi edildiğinde yönetilebilir bir hastalıktır. Ancak ihmal edildiğinde hayatı tehdit eden ciddi sonuçlar doğurabilir. Erken tarama, aşı ve hijyen, bu sessiz tehditle mücadelede en etkili savunma hatlarıdır.
Şüphelendiğinizde ertelemeyin, hemen bir uzmana danışın. Tedolog.com üzerinden bulunduğunuz şehirde hepatit konusunda uzman doktorlara ulaşabilirsiniz.
Kaynaklar:
World Health Organization – Hepatitis
